Kini besleyip büyüten töre olduğu sürece sevgi nerede?
Töre
Kini besleyip büyüten töre olduğu sürece sevgi nerede?
Törenin anlamı sözlükte, bir toplulukta benimsenmiş, yerleşmiş davranış ve yaşam biçimlerinin, kuralların, görenek ve geleneklerin ortaklaşa alışkanlıkların, tutulan yolların bütünü, adet olarak belirtiliyor.
Yani bilinçaltının yeniye direnç gösteren, sorgulamaktan uzak tutan tutumu, töre ile devrede. Ocaklar sönüyor, sevenler ayrılıyor, özgür olmak isteyenler öldürülüyor. Acı, öfke, nefret, utanç, kin, suçluluk vb. duygular gene töre ile pekişip kolektif bilinç havuzuna doluyor.
- Neden töre gereği öldürmek benimseniyor?
- Neden töre gereği sevilmeyen biriyle birlikte olunuyor?
- Neden bunlar mecburen kabulleniliyor?
- Neden dayatılan yaşam biçimleri yaşanıyor?
- Neden eski alışkanlıklar nasıl hissettirdiğine bakılmadan sürdürülüyor?
- Neden adetler sorgulanmıyor?
- Neden hala töre devam ediyor?
Özellikle ataerkil toplumlarda, aldatmak, zina etmek, evlenmeyi reddetmek, boşanmaya çalışmak, tecavüze uğramış olmak gibi nedenlerle başta kadınlar olmak üzere aile fertlerine, aile fertlerince uygulanan şiddet yani töre, “Ailenin onuru zedelendi.” gerekçesiyle işlenen cinayetlerin tümü…
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu’nun tahminlerine göre her yıl dünyada 5000 kadın töre denen gelenekle cinayete kurban gidiyor. Sözde! ailenin onurunu zedelediği için. Tecavüze uğrayan, mağdur olan, onuru zedelenen kadın nasıl ailenin onurunu zedeleyebilir ki? Kendi onuru zedelenmişken… Kendi onurunu korumak için istemediği kişiyle evlenmeyi reddeden ya da yürümeyen evliliğini bitirmek isteyen kadın, ailenin onurunu nasıl zedeleyebilir? Kadının onuru ve ailenin onuru arasında çok büyük çatışma var. Onur kelimesinin anlamı, kişisel değer demek. Demek ki kadının kişisel değeri ile aile fertlerinin kişisel değeri çatışınca cinayet oluyor.
Kadın bırakın kadın olmayı; kendi değerini bilmeyi, insani haklarını ölüm korkusu nedeniyle kullanamıyor. Kullanınca öldürülüyor. Töre var olduğu sürece kadının kendi değerini bilmesi nasıl söz konusu olabilir ki!
Kişisel değerimizle ilgili algılarımız çok karışmış… Kendi değerimizin başkalarının yarattığı koşullardan bağımsız zaten tam ve bütün olduğunu bilmediğimiz için başkalarının sözde onuru zedeleyecek davranışlarını kendi değerimizi etkileyen unsurlar olarak algılıyoruz.
Toplumun genel algısındaki bu sağlıksız durum kadının kendi değerini bilmesine engel oluyor elbette…
Namus için cinayet işleyen, işleten babalar, kızlarını, başka eşlerinin de olduğunu bildikleri adamlara gelin veriyor. Namus kavramı bu iki durum arasında sıkıştıkça sıkışıyor. Başlık parası karşısında namus nedense unutuluyor. Sanki töre cinayetleri namus için değil de başlık parası için işleniyor. Onur burada nerede?
Aile fertlerinin onursuzca işledikleri cinayetlerden dolayı genelde pişman olmaması, belki de hayatında kendini ilk kez takdir edildiği için değerli hissetmesindendir. Bilinçaltı ve değersizlik inancı törenin de altında yatan sorgulanması gereken kavramlar…
