Sağlıklı Dişler İçin 10 Öneri
Diş ve diş et hastalıkları en önemli sa sorunları arasında yer aldığını ancak hayatı doğrudan tehdit etmediği için gerekerf önemin verilmediğini söyleyen Diş Hekimi A. Doğan Bircan, önerilerini paylaştı.
Aslında ağızdaki olumsuzlukların; diş sağlığı bozulmasından tutun da sindirimin olumsuz etkilenmesine kadar birçok soruna açan, olumsuz etkileri bulunuyor. Dişlerde ve ağızda; yapısal ve işlevsel herhangi bir bozukluğun olmaması, dişlerin ve ağzın görevlerini tam olarak yapabilmesi hâlinde, ağız ve diş sağlığının varlığından bahsedebiliriz.
Sağlıklı ağıza ve diş yapısına sahip olmak için doğru ve dengeli beslenmek oldukça önem taşıyor. Diş yapısında bozukluk olan kişilerde çiğneme zor olacağı ya da olamayacağı için kilo kontrol sorunları ve mide sorunları yaşanabiliyor. İşte Diş Hekimi A. Doğan Bircan’ın önerileri:
1- Sağlıklı beslenin. Yanlış beslenme, tatlı tüketiminin fazla olması dişleri çürütür. Ayrıca mide sorunları ve kusmalar, dişlerin erimesine, aşınmasına ve çürümesine neden olmakla beraber ağız kokusunu da tetikler. Sağlıklı beslenmek vücudumuza faydalı olduğu gibi dişlerimiz için de en birinci etkendir. Yiyebileceğiniz şeyler; süt ve süt ürünleri, C vitamini içeren sebze ve meyvelerdir (yeşil sebzeler, portakal, kivi vb.).
2- Ağız ve diş bakımını doğru yapın. Dişlerimizi düzenli fırçalamak ağız bakımı için birinci kurakmızdır. Fakat doğru fırçalamak önemlidir. Fırçalama işlemini etkin bir şekilde gerçekleştirebilmek için hekiminin sizin için önerdiği sertlikte bir diş fırçası kullanmanız gerekir. Diş fırçası ıslatılmamak. Mercimek büyüklüğünde macun sıkılmalı. 45 derecelik açıyla dişetinden dişe doğru dairesel hareketler yaparak, dişlerin ön yüzlerinden fırçalanmaya başlanmalıdır. Ön dişlerden arka dişlere doğru tüm dişlerin fırçalanmasına dikkat edilmeli. Aynı şekilde dişlerin arka yüzleri de fırçalanmalıdır. Ön dişlerin arka yüzleri fırça dikine tutularak temizlenmelidir. Son aşama olarak da dişlerin çiğneyici yüzleri de ileri geri hareketlerle temizlenmelidir. Fırçalama işlemi bu şekilde sonlandırılmalı.
Fazla macun kullanılması ağızdaki ferahlığı arttırır, bu sebeple dişler tam olarak temizlenmeden fırçalama işleminin erken sonlandırılmasınayol açar. Bu da etkin bir temizleme sağlamayı önler. Fırçalama uygulaması kesinlikle sağdan sola yatay yönde olmamalıdır. Yatay fırçalama diş minesini aşındırarak hassasiyeti arttırır, dişlerde renk değişikliğine ve dişetlerinin çekilmesine yol açar. İlerlemiş hastalarda kama şeklinde defektler meydana gelir. Bu, deniz dalgalarının zaman içinde kayayı aşındırması gibidir. Diş fırçası, yanlış kullanılma durumunda vücudun en sert dokusu olan diş minesini zaman içinde aşındırabilir.
3- Diş temizliğine özen gösterin. Fırçalamanın yanı sıra düzenli olarak diş ipi kullanılmalı, ara yüz temizliği ve gargara yapılmalıdır. Diğer bir önemli nokta da diş fırçasını ne zaman değiştirmek gerektiğidir. Yaklaşık olarak üç ay sonra diş fırçası yıpranmış ve bakteri barındırmaya başlamış hâle gelir. Üç-altı ay arasında diş fırçaları yenilenmelidir.
Aynı anda iki diş fırçasına sahip olmakta yarar var. Sabah ve akşam olmak üzere farklı fırça kullanmak gerekir. Çünkü böylece diş fırçasının kılları daha kuru ve sert bir hâle gelir. Bu sayede de daha etkin bir temizleme sağlanmış olur.
4- Diş hekimi kontrollerini aksatmayın. Düzenli yapılan ağız ve diş bakımının yanı sıra altı ayda bir, diş hekimi kontrolleri yaptırılmalıdır.
5- Sert cisimleri dişlerinizle kırmayın. Findik, ceviz gibi kabuklu yiyecekleri dişlerimizle kırmak sakıncalıdır. Kola, soda gibi içeceklerin kapaklarını diş ile açmak dişte ciddi zedelenmeler yaratabilir. Bunlar diş minesinin çatlamasına ve bakterilerin etkisinin artmasına neden olur.
6- Çay, kahve, sigara ve kola dörtlüsüne dikkat edin. Çok fazla kahve tüketenlerin dişlerinde renk değişimi ve sararma görülebilir. Tütün ürünleri de lekelenme ve diş eti hastalıklarına yol açar. Ayrıca sigara; dudak, dil ve ağız kanseri sebebidir.
7- Şekerden uzak durun. Şeker ve şekerli yiyecekleri (çikolata, lokum vb.) daha az tüketmeliyiz. Sonrasında dişlerimizi fırçalamalı ve bol su içmeliyiz.
8- Şekerli sakızları ağzınızda fazla tutmayın. Şekerli sakızların ağızda fazla durması zararlı olabilir. Şekersiz olanları yemeklerden sonra çiğnemek ise diş aralarında kalan artıklardan kurtulmamızı sağlar ve aynı zamanda sindirimimizi kolaylaştırır.
9- Dişlerinizi sıkıyorsanız, tedavi olun. Bruksizm (diş sıkma, diş gıcırdatma); genellikle uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketleriyle kendini gösteren parafonksiyonel (fonksiyon dışı) bir alışkanlıktır. Bruksizm gece veya gündüz, çiğneme ve yutkunma dışında gösterilen diş sıkma davranışıdır. Ancak alt ve üst çenedeki dişlerimizin çiğneme ve yutkunma fonksiyonları dışında karşılıklı temasa gelmemesi gerekir. Çiğneme ve yutkunma dışında oluşan diş temasları, parafonksiyon (istenmeyen fonksiyonel hareketler) olarak kabul edilir. Toplumumuzda sıklıkla görülen bu rahatsızlıktan çoğu zaman hastanın kendisinin de haberi olmayabiliyor. Genellikle strese bağlı olarak meydana gelen diş sıkma alışkanlığı, dişlerin aşınmasına, çürüklere ve diş eti çekilmelerine neden oluyor. Diş sıkma ve gıcırdatma alışkanlığı olanlar mutlaka tedavi olmalı.
10- Kalem, kürdan gibi sert cisimler kullanmayın. Yine stres kaynaklı kalem ısırmak, kürdanla dişleri ve diş etlerini zorlamak gibi davranışlar da dişlerimizi aşındırmakla beraber diş minelerine zarar verir ve dişlerin çürüme hızını arttırır.
