Sağlıklı ve lekesiz bir cilt herkesin hayali
Sağlıklı ve lekesiz bir cilt herkesin hayali. Ancak korunmasız güneş ışınlarına maruz kalmak, ilaç tedavisi veya bazı hastalıklar cildimizde iz bırakabiliyor. Neyse ki estetik dünyasının geldiği son noktada lekelerin tedavi edilmesini sağlayan pek çok yöntem bulunuyor. Cildinizi tahriş etmeden tedavi edebilen yöntemlere göz atarken cilt lekelerinin türlerini ve oluşum nedenlerini de uzmanından öğrendik.
Kadınlar için cilt lekeleri özellikle yaz aylarmda görülen en önemli cilt problemlerinden biri. Şehre dönüşlerin başladığı bu aylarda ı aynaya baktığınızda göreceğiniz bu lekeler hiç kuşkusuz canınızı sıkacaktır. Dr. Ayşegül Saltat Polikliniği’nden Dermatoloji Uzmanı Dr. Ömür Tekeli, güneş lekelerinin genellikle alın, yanak, üst dudak bölgesi, burun, çene, boyun ve kollar gibi güneşe maruz kalan bölgelerde ortaya çıktığını söylüyor. Dr. Tekeli sorularımıza yanıt verirken leke tedavisinin yavaş bir süreç olduğunun da altını çiziyor.
CİLTTE OLUŞAN LEKELER KAÇ TÜRLÜ OLUYOR?
Ciltte oluşan leke, yani hiperpigmentasyon sebebi genellikle pigment hücresi olan melanosiderin varlığına ve aktivitesine bağlı oluyor. Bu lekeler karşımıza lentigo, çil ya da melazma olarak çıkabiliyor. Lentigo, çil ve melazma sıklıkla estetik kaygılardan dolayı tedavi edilmek isteniyor. Bir de Café au lait (südü kahve) lekeleri denen lezyonlar görülebiliyor. Hiperpigmentasyon, yani cilt lekelerinin oluşumunda bazen bir hastalık da karşımıza sebep olarak çıkıyor. Kullanılan ilaçlar, hipertiroidizm ve addison hastalıkları lekelenmelerde en sık karşımıza çıkan sistemik hastalıklar.
ÇİLLER: Efelid (çil), çok sayıda kırmızı, bronz veya kahverengi lekeler, I ila 3 milimetre boyunda ve güneş gören bölgelerde ortaya çıkıyor. Çocuklukta ve yetişkinlikte gözlenebiliyor. Kozmetik nedenle tedavi gerekiyor; güneşten uzak durmak, güneş koruyucu, renk açıcılar, peeling ajanları veya lazer gibi tedavi seçenekleri bulunuyor.
HORMONAL LEKELER: Melazma veya kloazma lekeleri güneş ya da yaşlılık lekelerine benziyor ancak hormonal değişikliklere bağlı olarak daha büyük bölgeler tutuluyor. Gebelik sırasında melanin üretiminin tetiklenmesine bağlı olarak yüzde gebelik maskesi ve diğer bölgelerde cilt koyulaşmasına neden olabiliyor.
Doğum kontrol ilacı kullanan kadınlarda da gebeliktekine benzer hormonal değişiklikler olduğu için hiperpigmentasyon görülebiliyor. Lekelerin kişiyi aşırı derece rahatsız ettiği durumlarda ilacın kesilmesi gerekebiliyor.
GÜNEŞ LEKELERİ: Lekeler, güneşe fazla maruz kalmanın sonucu olarak ortaya çıkan, genellikle kahverengi, bazı durumlarda ise beyaz renkte ciltte izlenen değişimlere deniliyor. Aslında bu lekeler cildimizin kendini güneşten korumak için fazla miktarda salgıladığı melanin birikmesi sonucunda oluşuyor. Cildin kendini yenilemesinin yavaşladığı 35 yaş üstü kişilerde daha sık görülmekle birlikte, gençler ve ergenler de bu sorunu yaşayabiliyor. Güneş lekeleri genellikle alın, yanak, üst dudak bölgesi, burun, çene, boyun, omuz ve kollar gibi güneşe yoğun olarak maruz kalan bölgelerde ortaya çıkıyor. Oluşumunda birçok faktör yer alıyor. En önemli iki faktör genetik yatkınlık ve ultraviyole ışınlarına (gözle görülmeyen zararlı güneş ışınları) maruz kalmak.
GENETİK YATKINLIK NASIL ETKİ EDİYOR?
Genetik oldukça önemli bir etken ve Türk toplumunda lekelenmeye belirgin bir meyil var.
CİLT LEKESİNİN TEDAVİSİNE NASIL KARAR VERİLİYOR?
HANGİ LEKELERE HANGİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ UYGULANIYOR?
Efelidlerin ve lentigolarm tedavisi kozmetik bir tercihtir. Güneşten uzak durma, güneş koruyucu kullanma, koruyucu içeren makyaj malzemesi ve krem kullanma ek lezyonlarm oluşumunu azaltabiliyor. Eğer istenirse, hasta, dermatolog gibi profesyonel bir uzman tarafından uygulanacak renk açıcı solüsyonları veya peeling ajanları kullanabilir. Bununla birlikte, leke tedavisinde sonuçlar yavaştır; irritasyon ve hiperpigmentasyon gibi komplikasyonlar görülebilir. Hidrokinon gibi renk açıcı ajanlar yüzde 2-4’lük krem ve jeller şeklinde bulunabiliyor. Lazer tedavisi de oldukça iyi bir seçenek ancak bu lezyonlarm geniş dağılımı ve sıklığı nedeniyle kozmetik dermatologlara danışmak ve kişiye özel bir tedavi seçeneği belirlemek daha doğru oluyor.
LEKE TEDAVİSİNDE UYGULANAN EN YENİ YÖNTEMLER NELER?
Leke tedavisi oldukça çetrefilli bir süreç; gereğinden kuvvedi uygulama yapılırsa kişiyi hiç olmayan yerlerindeki lekeleri uyandıracak hale getirebilirken, gereğinden az ve korkak uygulamalarla zaman ve para kaybedebileceğiniz olasılıklarla dolu. Yöntemler içinde en güvenilir gelişmeler lazer dünyasmda oluyor. Ve lazer ile hangi hastada neyi kombine edeceğimiz büyük önem taşıyor. Q Switch lazer bu konuda oldukça etkili, yıllar içinde deneyimlendik ve adeta nokta aüşı yapabilir hale geldik. Bir de Pico lazerler var; yeni yeni deneyimlenmeye başladık.
